Da li ste znali da se humani mikrobiom smatra novootkrivenim organom našeg tela?

Obuhvata veliki broj različitih mikroorganizama koji naseljavaju kožu i sluzokože zdravih osoba, i danas se njegov značaj za zdravlje ljudi intenzivno izučava.

Smatra se da u sastav normalne mikrobiote ulazi oko stotinu triliona bakterija, virusa, gljivica i parazita, a bakterije su najbrojniji članovi mikrobiote ljudi. Tih fantastičnih mikrorganizama u ljudskom organizmu ima više nego njegovih ćelija, i sigurno postoji razlog zašto je to tako.

Koje regije čoveka su naseljene normalnom mikrobiotom? Upravo one koje su izložene delovanju okoline - koža i sluzokože disajnih puteva, crevnog trakta, mokraćnog i genitalnog trakta, beonjača oka i spoljašnji slušni kanal. Te regije označavamo kolonizovanim regijama. Omiljeno stanište mikroorganizama su creva, i tu ih ima najviše.

Kada ljudski organizam naseljavaju mikroorganizmi koji grade normalnu mikrobiotu? Tokom trudnoće plod je zaštićen od mikroorganizama plodovim ovojnicama i raste u sterilnoj materičnoj sredini, a već tokom porodjaja, prolaskom kroz porodjajni kanal majke, dolazi do kolonizacije novorodjenog deteta mikroorganizmima, i od tada pa sve do smrti ljudsko telo je naseljeno normalnom mikrobiotom.

Da li se sastav mikrobiote menja tokom života? Naravno da se menja, i na njen sastav utiču brojni faktori poput ishrane, načina života i higijenskih navika. Možemo reći da je sastav mikrobiote prilično jedinstven za svaku osobu, nešto poput otiska prsta. Kakav je značaj normalne mikrobiote? Da li taj veliki broj mikroorganizama ima neku ulogu u našem telu?

Najvažnija uloga normalne mikrobiote je zaštita od infekcije. Članovi normalne mikrobiote na različite načine onemogućavaju rast i razmnožavanje patogenih mikroorganizama – putem kompeticije za hranom, putem kompeticije za vezivanjem za ćelije u našem telu, ali i putem produkcije različitih supstanci koje inhibitorno deluju na eventualno prisutne patogene mikroorganizme. Mikrobiota od rodjenja „podučava“ naš imunski sistem da optimalno reaguje kada se nadje u kontaktu sa patogenima. Što znači da ukoliko ne bismo imali normalnu mikrobiotu, mi bismo stalno bili bolesni jer smo u svakodnevnom kontaktu sa patogenim mikroorganizmima.

Mikrobiota jnam je značajna i zbog toga što u crevima sintetiše različite vitamine poput vitamina K i vitamina B kompleksa Mikrobiota ima i važnu metaboličku ulogu – svojim enzimima učestvuje u regulisanju metabolizma šećera, masti i proteina, a značajna i zbog toga što metaboliše neke sastojke hrane koji imaju mogući kancerogeni potencijal.

Da li normalna mikrobiota može imati i negativan efekat na čovečiji organizam?

Mikroorganizmi koji grade normalnu mikrobiotu mogu nekad, najčešće promenom mesta boravka, dovesti do nastanka infekcija, tzv. oportunističkih infekcija. Npr. bakterija E.coli može prelaskom iz crevnog trakta gde je normalan nalaz, u mokraćni trakt, gde nije, dovesti do nastanka mokraćne infekcije.

Veliki „neprijatelji“ normalne mikrobiote su antibiotici, jer oni smanjuju broj i „dobrih“ bakterija i na taj način slabe odbrambenu ulogu mikrobiote. Promena u sastavu mikrobiote naziva se disbioza i može uticati na razvoj nekih bolesti i dovesti do pojave odredjenih simptoma kod ljudi. Npr. promena u sastavu vaginalne mikrobiote se naziva bakterijska vaginoza i najčešći je uzrok vaginalnih simptoma kod žena u reproduktivnom periodu.

Dijagnostiku bakterijske vaginoze, kao i druge promene u sastavu normalne mikrobiote radimo u svim našim laboratorijama....